Żylaki kończyn dolnych – metody leczenia
Problem żylaków kończyn dolnych dotyka znacznego odsetka osób. Warto wiedzieć, że żylakom łatwiej zapobiegać niż je skutecznie leczyć. W profilaktyce poleca się metody nieinwazyjne: unikanie długotrwałego stania czy siedzenia, używanie ergonomicznych krzeseł, podnóżka pod stopy, regularne ćwiczenia kończyn dolnych w pracy, wypoczywanie z uniesionymi nogami, uprawianie regularnie sportów, unikanie nagrzewania organizmu. Oprócz zmian w stylu życia, skutecznym sposobem na spowolnienie rozwoju żylaków jest używanie opasek, pończoch, podkolanówek uciskowych czy pneumatycznych urządzeń do przerywanego ucisku. Wszystkie te zalecenia dotyczą także pacjentów, u których już doszło do wytworzenia się żylaków. Stosowanie środków farmakologicznych uważa się natomiast za leczenie pomocnicze, łagodzące dokuczliwe objawy, ale nie likwidujące samych żylaków.
Kiedy operować żylaki?
Osoby, które cierpią z powodu żylaków, często zadają pytanie, czy warto udać się do chirurga naczyniowego i poszerzone żyły zoperować. Częściowo na to pytanie muszą odpowiedzieć sobie sami pacjenci i przemyśleć, jak bardzo zadowoleni są z leczenia zachowawczego.
Warto wiedzieć, że istnieją właściwie trzy wskazania do operacji żylaków. Pierwsze dotyczy najszerszej grupy pacjentów i wskazaniem tym są względy estetyczne. Drugie wskazanie to zaawansowane, dotkliwe objawy przewlekłej niewydolności żylnej, trzecie natomiast to żylaki powikłane zapaleniem, krwawieniem, owrzodzeniami żylnymi czy zmianami troficznymi skóry.
Chirurgia naczyniowa oferuje do wyboru różne rodzaje zabiegów, od klasycznego strippingu, w którym poszerzone żyły usuwa się, przez operacje laserowe, ablację żylaków z użyciem różnych środków, po skleroterapię, która polega na wstrzyknięciu do naczynia środka obliterującego, powodującego jego zarośnięcie. Każda z metod ma oczywiście swoje wady i zalety, które należy przedyskutować z lekarzem.
Tętniaki – operacja klasyczna czy wewnątrznaczyniowa?
Chirurgia naczyniowa zajmuje się głównie tętniakami aorty. Nie da się prosto odpowiedzieć na pytanie, która metoda leczenia tętniaków jest lepsza, gdyż zastosowanie którejkolwiek z nich jest podyktowane szczegółowymi wskazaniami medycznymi, wynikającymi z lokalizacji, rozmiarów i wyglądu tętniaka oraz technicznych możliwości przeprowadzenia zabiegu.
Operacje klasyczne polegają na otwarciu chirurgicznym jamy brzusznej, wycięciu tętniaka i wszyciu w jego miejsce protezy naczyniowej. To bardzo skomplikowany zabieg, zarówno ze strony chirurga, jak i anestezjologa. Znacznie mniej obciążające dla pacjenta są zabiegi wewnątrznaczyniowe, polegające na nakłuciu naczynia tętniczego i - przy użyciu specjalnych narzędzi - wprowadzeniu do środka specjalnej protezy, z umieszczeniem jej w odpowiednim miejscu. Uważa się, że jest to preferowany zabieg w przypadku tętniaka aorty zstępującej, a także u chorych obciążonych licznymi schorzeniami dodatkowymi, dla których zabieg klasyczny stanowi zbyt duże ryzyko.
Miażdżyca tętnic
Miażdżyca jest zjawiskiem, które pojawia się wraz z wiekiem u każdego człowieka. Nie każda miażdżyca jednak wymaga interwencji. Jeśli blaszki miażdżycowe zwężają tętnicę tak, że pojawia się niedokrwienie narządów (tzw. zwężenie krytyczne), potrzebna jest interwencja chirurga naczyniowego.
Objawy, jakie odczuwa pacjent, będą dotyczyć tego narządu, którego obejmuje niedokrwienie: ból za mostkiem, objawy neurologiczne, niewydolność nerek, ból brzucha czy ból kończyn dolnych.
Współcześnie, znacznie częściej niż zabiegi klasyczne, wykonywane są zabiegi wewnątrznaczyniowe udrażniania zwężonych tętnic poprzez wprowadzenie do światła tętnicy specjalnego balonu, który rozpręża się w miejscu miażdżycy. Czasami, aby zapobiec nawrotowi zwężenia, po poszerzeniu naczynia zostawia się w tym miejscu metalowy stent mający utrzymywać drożność. Niekiedy jednak wykonanie zabiegu wewnątrznaczyniowego nie jest możliwe i chorzy muszą zostać zoperowani w ramach tzw. chirurgii klasycznej. Wówczas zabiegi polegają albo na wycięciu zmienionego chorobowo fragmentu tętnicy z wszyciem w to miejsce protezy naczyniowej, albo na wykonaniu pomostu naczyniowego, omijającego zwężenie, albo też na rozcięciu naczynia, usunięciu zmian miażdżycowych i ponownym zszyciu tętnicy.
Tym, co wyróżnia chirurgię naczyniową wśród metod leczenia schorzeń tętnic i żył, jest jej duża skuteczność i niemal natychmiastowy efekt. Natomiast tym, co może zniechęcać do poddania się zabiegom chirurgicznym, jest ryzyko, które ze sobą niosą.