środa, 15 luty 2023 14:20

Recenzja - co powinna zawierać?

Stacja kultury Stacja kultury Źródło: pixabay.com Licencja: https://pixabay.com/pl/service/license

Recenzja jest zazwyczaj krytyczną, a więc obiektywną oceną utworu muzycznego, literackiego, naukowego, spektaklu lub wystawy. Prawidłowo napisana powinna zawierać oprócz opisu także opinię piszącego wraz z opiniami osób, które zapoznały się z konkretnym utworem będącym przedmiotem recenzji.

Logiczne umotywowanie opinii jest kluczowe dla sporządzenia wiarygodnej i rzetelnej recenzji. Inaczej wygląda recenzja w przypadku powieści lub recenzja książki, a inaczej spektaklu lub wystawy. Recenzowane dzieło powinno być opisane w jednolitym, obowiązującym układzie.

 Recenzja w przypadku powieści, książki, utworu muzycznego lub gry komputerowej w żadnym wypadku nie powinna być streszczeniem danego utworu a jedynie prezentacją wybranych fragmentów, które są poddawane ocenie recenzenta. 

Recenzja - układ 

Kompozycja prawidłowo sporządzonej recenzji różnych dzieł kultury przedstawia się następująco:

  • wstęp/lead - rodzaj krótkiego wprowadzenia w tekst zawierający się maksymalnie w trzech zdaniach. Najlepiej gdy zachowany jest w formie publicystycznej, w sposób zwracający uwagę potencjalnego czytelnika.
  • rozwinięcie/część informacyjna - część zaraz po wstępie przybliżająca czytelnikowi problematykę i najważniejsze informacje na temat danego przedmiotu recenzji. W tym miejscu przedstawiamy ogólny zarys fabuły, podstawowe tezy autora oraz wykorzystane przez niego źródła,
  • część oceniająca - najbardziej rozbudowana część, przedstawia wady i zalety recenzowanego dzieła wraz z subiektywną oceną recenzenta,
  • podsumowanie - zawierające ostateczną ocenę dzieła i wskazujące grupę odbiorców danego utworu,

Recenzja - co może być przedmiotem recenzji?

W zależności od rodzaju utworu będącego przedmiotem recenzji, zmienne będą pytania, na które będziemy obiektywnie odpowiadać podczas prezentowania swojej opinii. Zależność ta kształtuje się następująco:

  • wystawa: Czy posiada zrozumiałą narrację? Czy eksponaty są oryginalne? Czy zostały prawidłowo opisane? Czy przekaz wystawy jest czytelny dla wszystkich odbiorców?
  • monografia popularnonaukowa: Czy publikacja rzeczywiście przedstawiła problem w sposób wyczerpujący temat? Czy rozprawa, pomimo swej popularnonaukowej formy posiada merytoryczną wartość? Czy jej język odpowiada popularnonaukowym założeniom?
  • monografia naukowa: Czy wykład jest czytelny i spójny? Czy podane źródła zostały wykorzystane w przejrzysty i zrozumiały sposób? Czy prezentowany aparat naukowy jest na wysokim poziomie? Jak wpływa na odbiór pracy?
  • edycja źródła: Do jakiej grupy odbiorców jest skierowana? Czy została rzetelnie sporządzona? Na jakiej podstawie została przygotowana? Czy bazowała na oryginałach czy kopiach? Czy w pełni wyjaśnia kontekst historyczny?
  • film/powieść - Jaki gatunek filmowy prezentuje? Czy fabuła zaciekawia czytelnika? Czy język utworu jest zrozumiały dla odbiorcy? Czy czytelnik może z niej wysnuć egzystencjalne wnioski? Czy książka wiernie oddaje opisywane, historyczne realia? Czy ilustracje pomagają czytelnikowi w odbiorze treści czy stanowią nic nie wnoszący dodatek? Czy problematyka filmu może odnosić się do aktualnych wydarzeń w kraju i na świecie? Czy scenografia jest bogata w detale, czy raczej tworzy uproszczone tło?
  • reedycja: Co skłoniło autora do ponownego wydania książki? Co ją różnicuje w porównaniu do pierwszej wersji?
  • gra planszowa lub komputerowa: Czy jej reguły zostały czytelnie wyjaśnione? Czy towarzyszące jej efekty specjalne są wiarygodne? Czy posiada atrakcyjną dla odbiorcy szatę graficzną?


Czytaj więcej na www.stacjakultury.pl.